پهنه بندی خطر وقوع لغزش با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی (AHP) مطالعه موردی: حوضه آبخیز گُلجه

پهنه­بندی خطر وقوع زمین لغزش از جمله روش­هایی است که با استفاده از آن می­توان مناطق بحرانی را تعیین کرده و از نقشه­های پهنه­بندی شده در راستای برنامه­ریزی محیطی جهت تقلیل خسارات ناشی از آن بهره گرفت. در تحقیق حاضر به بررسی پهنه­بندی خطر وقوع زمین لغزش در حوضه گُلجه پرداخته شده است. با توجه به قرارگیری چندآبادی، مزارع و باغات در این محدوده که در شیب و بستر نامناسب قرار دارند و مورد تهدید مخاطرات طبیعی از جمله زمین لغزش می­باشند. لذا پرداختن به پهنه­بندی زمین لغزش هدف اصلی این پژوهش محسوب می­شود. مهم­ترین عوامل موثر در وقوع زمین لغزش­های حوضه مورد تحقیق، به ترتیب: زمین­شناسی، شیب، کاربری اراضی، ارتفاع، فاصله از رودخانه، جهت شیب، بارش و گسل شناسائی شدند. مواد و روش مورد استفاده، مدل تحلیل سلسله­مراتبی (AHP) در محیط GIS می­باشد به این صورت که پس از تهیه لایه­ها و وزن­دار نمودن آن­ها در محیط ArcGIS، نقشه نهایی تهیه شد. نتایج نهایی به­دست آمده از تحقیق حاضر نشان داده که وزن معیارهای نُه گانه مذکور به­ترتیب: 4092/0، 2485/0، 1439/0، 0786/0، 0479/0، 0309/0، 023/0، 0181/0 است که عامل زمین­شناسی بیشترین وزن (نقش) و عامل گسل کمترین وزن را داشته­اند. در نهایت نقشه زمین لغزش در چهار گروه با خطر بسیار زیاد، با خطر زیاد، با خطر متوسط و کم خطر تهیه شد.